Een fijne stem hebben is leuk en aardig, maar in de meeste gevallen is het niet genoeg om het te maken als voice-over. Eén aspect waar (vooral beginnende) stemacteurs mee worstelen is het perfectioneren van hun tone of voice.
In dit blog lees je wat tone of voice zo belangrijk maakt voor voice-overs en de belangrijkste dingen om op te letten wanneer je een carrière als professionele stem wil beginnen.
Waarom is tone of voice belangrijk?
Je voice-over valt of staat bij de toon van je stem.
Toon is alles, van de letterlijke toonhoogte van de stem tot de emotie die wordt overgebracht door de voice-over.
Deze elementen lijken misschien voor de hand liggend, maar zijn essentieel voor je publiek, vooral als ze de spreker letterlijk niet kunnen zien.
De toon van de stem is in wezen het “filter” waar je stem doorheen gaat en is ongelooflijk belangrijk om te bepalen hoe je woorden worden geïnterpreteerd door het publiek. En of je campagne effectief zal zijn of niet.
Het belangrijkste om te onthouden bij tone of voice is dat het de emotie weergeeft die door de spreker naar voren wordt gebracht. Het is dus essentieel dat tone of voice overeenkomt met de intentie van het script.
Ken je archetypen
Voordat je je verdiept in de elementen waaruit de toon van een voice-over bestaat, is het belangrijk om eerst je stemarchetype vast te stellen.
Ook voor klanten helpt het begrijpen van stemarchetypen om het leven van de door jou gekozen voice-overs makkelijker te maken, en het kan juist je voorsprong vergroten in plaats van de productiviteit te verlagen.
Hier zijn enkele voorbeelden van voice-overarchetypen:
- Omroeper (energiek, verhalend en precies verkopend genoeg – vaak gebruikt in advertenties voor consumenten, film- en gametrailers)
- Autoriteitsfiguur (no nonsense, zelfverzekerde stem – vaak gebruikt in juridische disclaimers, aankondigingen van de overheid en bedrijfsvideo’s of -presentaties)
- Karakterstem (typisch overdreven, energiek en geanimeerd – vaak gebruikt in advertenties, geanimeerde producties zoals tekenfilms)
- Conversationeel (vriendelijk, warm en herkenbaar – vaak gebruikt voor advertenties, voicemailberichten en uitlegvideo’s)
- Dramatisch (expressief en emotioneel – perfect voor dramatische voordrachten en luisterboeken)
- Imitator (energiek en overdreven, klinkt als een beroemdheid of publiek figuur – zeer geschikt voor algemene impressies, parodieën, komische sketches, enz.)
- Volwassen & wijs (denk aan: Morgan Freeman of David Attenborough – perfect als verteller in documentaires)
- Verteller (duidelijk, beknopt en gezaghebbend – geweldig voor non-fictie audioboeken, e-learnings en online video’s)
- Kalmerend of rustgevend (kalmerend, zacht en zacht – perfect voor meditatie- en ontspanningsoefeningen)
Nu je een beetje een idee hebt van enkele bestaande stemarchetypen is het tijd voor wat sleutelzaken betreffende tone of voice.
Belichaam je persoonlijkheid
Hoe eerder we ons realiseren dat een stem méér is dan een paar trillingen van lucht, hoe beter.
De toon van je stem kan veel zeggen over de betekenis van je boodschap. Stel dat je iemand feliciteert met een zwangerschap, maar je spreekt op een botte, ongeïnteresseerde toon, dan zal dat niet erg overtuigend overkomen.
Hetzelfde kan gezegd worden van een interactie met iemand van wie de ouders net overleden zijn. Je zal dan waarschijnlijk geen grapjes maken of overdreven energiek doen, maar eerder troosten op een kalmerende, begripvolle toon.
De toon van je stem kan een grote rol spelen in algemene communicatie. Hetzelfde kan gezegd worden van de tone of voice voor professionele voice-overs. Het is ongelooflijk belangrijk om je persoonlijkheid door te laten klinken in je stem, vooral wanneer je mensen probeert te overtuigen om iets te doen, zoals in een zakelijke radioreclame.
En zelfs als je niets aan mensen verkoopt, bijvoorbeeld als je een e-learningcursus inspreekt, wil je niet monotoon zijn. Dat kan ervoor zorgen dat gebruikers afhaken, dus voeg je wat meer persoonlijkheid toe aan wat meestal een saai script is.
Neem deze kattenreclame voor Iams als het purrrrfecte voorbeeld (flauw, weet wij ook wel).
De voice-over in deze commercial bedacht een kattenstem en liet zich helemaal gaan. De reclame voor Iams, dat in die tijd alleen Felix en Whiskers als grote kattenvoerconcurrenten kende, werd enorm herkenbaar voor het Britse publiek. De stem werd waarschijnlijk gebaseerd op die van Looney Tunes-klassieker Sylvester, een stem gedaan door Mel Blanc, en heeft zich bewezen als effectieve baseline.
Verhalen vertellen vanuit je hart
Tone of voice is niet alleen belangrijk om persoonlijkheid uit te drukken, maar ook om verhalen te vertellen. Onze manieren van communiceren zijn altijd in ontwikkeling, maar advertenties? Niet echt.
Nu luisterboeken steeds populairder worden, neemt ook de vraag naar creatieve stemmen toe. Hoewel luisterboeken de projecten zijn waarbij het vaakst verhalen worden verteld, is het niet het enige type project dat baat heeft bij een goede anekdote.
In reclamespotjes zijn er heel wat advertenties die storytelling gebruiken als hulpmiddel om een publiek te overtuigen een product te kopen. Je moet immers eerst vertrouwen winnen voordat je je publiek kunt overtuigen om iets te doen.
Kijk maar eens hoe deze Lurpak-reclame uit 2014 dat doet!
Deze reclame neemt de kijker mee in een zintuiglijke achtbaan.
Het zijn niet alleen de prachtige, sissende geluidseffecten en een boterachtige stem (woordspeling – alweer). Deze reclame vertelt ook een verhaal over eten in het algemeen en hoe het een “avontuur” kan zijn, in plaats van alleen maar te zeggen: “onze boter is lekker.”
Verhalen zijn net zo belangrijk, zo niet belangrijker, om te vertellen in audiovorm, voor het publiek dat onderweg blijft en op de radio is afgestemd.
Houd dat in je achterhoofd bij je volgende voice-overproject; wat is het verhaal dat je wil vertellen?
Ritme
Een punt dat vaak over het hoofd wordt gezien, is het belang van ritme bij het opnemen van een audioproject.
Hoewel ritme niet direct gerelateerd is aan tone of voice, zijn de twee wel met elkaar verweven, of we dat nu leuk vinden of niet. Als je bijvoorbeeld iemand snel hoort praten, heeft diegene meestal een hogere stem. Het tegenovergestelde is vaak waar voor iemand die juist de tijd neemt om te praten.
Het ritme dat je voice-over overbrengt is belangrijk voor het bepalen van de indruk die je wil achterlaten bij je publiek. Je wil een regelmatig bewegingspatroon om je luisteraars niet in verwarring te brengen en het ritme moet passen bij de boodschap die je uitdraagt.
Als je jouw publiek probeert te overtuigen om moedermelk te vervangen door jouw babyvoeding, dan beschrijf je zachtjes de voordelen ervan, inclusief de belangrijkste USP’s. Als je ritme te snel is, kan het worden geïnterpreteerd als gehaast, en dat is zeker niet de indruk die je wil achterlaten bij een bezorgde moeder of vader.
Kijk hoe Aptamil het doet!
Deze advertentie, die in 2021 werd uitgezonden, omvat het rustgevende archetype en neemt het publiek toch mee door de belangrijkste USP’s, waardoor vertrouwen wordt opgebouwd bij de luisteraar of kijker.
Een ander voorbeeld, van het toepassen van verschillende ritmes voor verschillende projecten, kan perfect worden samengevat met een speelgoedreclame gericht op jongens van 7-14 jaar. Voor dat publiek verwacht je een sneller tempo en een energiek stemarchetype van een omroeper die kleine jongens enthousiast genoeg maakt om hun ouders te vertellen wat ze voor Kerstmis willen.
Neem deze reclame voor Mexicaanse hot wheels als voorbeeld.
Deze reclame, uit 2000, is oud maar goud. Het vat de opwinding samen die jongens hebben over de Hot Wheels-franchise, waarbij ze op een snellere, trailerachtige toon spreken om een kind uit te lokken om het nieuws zo snel mogelijk naar hun ouders te brengen!
En dat is waarom ritme zo belangrijk is wanneer het gaat om tone of voice.
Bonustip #1: Zwijgen is goud
We bedoelen natuurlijk niet dat je lege audiobestanden naar je klanten moet sturen, of (als klant) dat je moet vragen om stille audio. In dit geval hebben we het over het plaatsen van pauzes op de juiste plekken en het gebruiken van stilte in je voordeel.
Stilte, in de vorm van pauzes tussen zinnen, kan helpen om spanning te creëren, maar kan ook een gevoel van rust overbrengen. Dit is natuurlijk afhankelijk van de andere factoren, zoals muziek op de achtergrond. Of een voice-over die zelfverzekerd is of juist meer timide klinkt, en het algemene ritme dat de stemacteur probeert over te brengen overbrengen in hun opname.
Gebruik stilte in je voordeel, het is effectief voor communicatie en geeft je publiek de tijd om de boodschap die je deelt in zich op te nemen.
Bonustip #2: Spreek de taal van je doelgroep
Voor de kunst om iemand te overtuigen is het ongelooflijk belangrijk dat je de taal van jouw publiek spreekt. Gebruik je de woorden die zij willen horen wanneer je je product presenteert?
Kijk naar Lurpak, zij gebruikten woorden om de smaak van voedsel te beschrijven. Om boter aan te prijzen, een allround, wereldberoemde smaakversterker.
Wat dacht je van Aptamil, die het heeft over borstvoeding en hoe belangrijk het is dat je kind daarmee begint?
De taal van je doelgroep spreken is niet alleen belangrijk, het is essentieel om een overtuigende voice-overprestatie neer te zetten.
Je kunt de beste stem ter wereld hebben, precies weten hoe je hem moet gebruiken, maar toch de trommelvliezen van je publiek niet op de juiste manier weten te prikkelen. Gewoon omdat je niet de juiste dingen zegt. Als je bedenkt hoe je jouw publiek het beste kunt aanspreken, is het belangrijk om de toon die je aanslaat te perfectioneren. Maar het is ook noodzakelijk dat je de terminologie gebruikt die resultaten stimuleert.
Het belang van tone of voice
Zonder tone of voice zou de wereld maar saai zijn. Je zou alleen maar monotone stemmen horen, zoals die bij Google Translate. Zonder een greintje emotie. Slaapverwekkend, toch?
Stel je reclames voor met een stem die letterlijk de voordelen van een product voorleest, zonder anekdotes, zonder verhaal, zonder persoonlijkheid achter de microfoon. Dat wil je niet!
Of je nu een advertentie opneemt of een e-learning, audioboek of bedrijfsvideo; verwaarloos je tone of voice niet voor jouw voice-overprojecten. De toon maakt niet alleen de muziek, het maakt je menselijk.